Achter in de auto liggen steevast een gitaar en een paar hardloopschoenen. Klaar voor gebruik. Syb van der Ploeg (50) is een veelzijdig artiest, met steeds met nieuwe ideeën en projecten, en een veelzijdig duursporter. En alles is met elkaar verbonden; zijn liefde voor het Friese land, de taal, historie en karakter. Het komt samen in de Mar-athon rond het Sneekermeer, die op 24 juni voor de derde keer wordt gehouden. Hierbij alvast de uitnodiging.
Bron: Losse Veter door Pim van Esschoten
Ineens zegt hij: ‘Hoor, een kievit… Hoe is het mogelijk.’ Aan de overkant van het water worden de uitgestrekte graslanden gemaaid. Geen koe te zien, die staan ook op deze mooie dag op stal. Met natuur heeft het allemaal niks te maken, legt Syb van der Ploeg uit. Het is funest voor de weidevogels. Hoe mooi is het dan als de kievit zich toch even laat horen.
Waar was hij gebleven? Bij het frame dat hij via internet op de kop heeft getikt. ‘Carbon, hartstikke goed. Een Chinese namaak van een Cervélo. Ik heb het zelf opgebouwd met goede onderdelen. Bikkel stond er op dat frame, maar dat heb ik er afgesloopt. Dat moet je eerst nog maar bewijzen.’
Hij fietst, loopt, zwemt. Triatlons, marathons. En schaatsen natuurlijk, dat zit ‘m in de genen. ‘Opa schaatste de Elfstedentocht en dan moet papa dat ook en vervolgens de kleinzoon. En dat heb ik ook gedaan, in 1986. Bij de laatste editie in 1997 heb ik een enorme fout gemaakt. Ik kon meedoen als lid van de Vereniging De Friesche Elf Steden, maar we waren met De Kast net doorgebroken en hadden die dag wel tien optredens, door heel Friesland heen. Ik dacht, ik laat de band maar even voorgaan. Daar heb ik tot op de dag van vandaag enorme spijt van. In die feesttenten was niemand, iedereen stond langs de route natuurlijk. Ik begon steeds meer te balen. Ik stond op het podium en dacht alleen maar dat ik op die schaatsen had moeten staan. ’s Avonds hadden we ook nog een optreden in Zwolle. Dat werd een van de weinige keren dat ik met een chagrijnige kop op het podium stond.’
Ook in 2012 schaatste hij ‘m. Officieel werd de Tocht der Tochten dat jaar niet gereden omdat het ijs niet dik genoeg was voor 16.000 rijders. Maar het ijs was goed genoeg voor de mannen die dat op eigen houtje deden. ‘Het was een fantastische dag, prachtig winterweer. Ik ben wel met vijftienduizend mensen op de foto gegaan.’
Met De Kast treedt hij nog geregeld op, net als zijn andere band, Motel Westcoast. Hij was Jezus in The Passion (2011), maakte de muziek voor de film De Hel van ’63. Ook is hij veel in theaters te vinden, dezer dagen met Limburger Gé Reinders in de Noord-Zuidlijn. En begin oktober nog trok hij door de provincie met Piter Wilkens voor de Grien 10 Muzyk Tour in het kader van de Dag van de Duurzaamheid. Maar Syb van der Ploeg is dus ook een duursporter die inmiddels op zeven verschillende manieren de Elfstedentocht volbracht. Behalve op schaatsen ook hardlopend (in etappes verdeeld over het hele jaar), wandelend in vier dagen, op skeelers, met de kano (‘tussendoor kamperend in een tentje tussen de koeien’), steppend en met de fiets.
En zwemmend? ‘Dat gaat nog gebeuren,’ zegt hij. ‘Mijn neef dat al gedaan. Die is net zo gek als ik. Lammert van der Ploeg deed het met vier anderen in iets van vijf dagen. Een estafette, steeds een uur zwemmen en dan weer een ander. Absurd. Dat zit ook in mijn hoofd, het lijkt me bijzonder om te doen.’
Voor Serious Request (2013) deed hij het een Elfstedentocht. Giel Beelen schoot hem ’s ochtends om zes uur weg. Met de kano, op de fiets en skeelers en hardlopend ging hij langs de elf steden. ‘Met twaalf optredens onderweg. ’s Avonds om negen uur het laatste, in Leeuwarden. Twaalf, ja. Geen elf, dat kwam zo uit. We begonnen in Leeuwarden met een optreden en eindigden daar met een optreden. Zo kom je op twaalf uit. Ik zou op het NOS Journaal komen maar kwam twee minuten te laat binnen. We hebben wel 28.000 euro onderweg opgehaald.’
En zo heeft Syb van der Ploeg inmiddels zo’n twintig keer de Elfstedentocht gedaan. Heus, er is een wereld buiten Friesland te ontdekken. ‘Natuurlijk,’ zegt hij, ‘ik ben ook op veel plekken geweest. Maar ik heb een te grote belangstelling voor alles. Ik moet me echt inhouden. Daarom, laat mij nu maar lekker hier. Voor een Elfstedentocht, op wat voor manier dan ook, ben ik altijd te porren. Dat heeft te maken met dat oergevoel.’
Het is wonderschone dag aan het Friese water, het staartje van een heerlijke nazomer. De hemel is strakblauw, het zicht eindeloos. De rust is hier heer en meester en daarmee is meteen al een deel van het oergevoel verklaard. ‘Zie je die sticker op het pontje,’ vraagt hij. ‘Die M is ons embleem. Van Mar-athon en ook van de Waterpoort in Sneek, waar de start en finish zijn. En hier, op deze plek, leggen we een aantal pontons waar je dan overheen loopt.’
‘We hebben het met ons drieën opgezet, met John Sloot van Running Center Leeuwarden en Dimitri Ravensbergen. Nu doen John en ik het nog samen. Nou ja, met een heel team natuurlijk, want het is een enorme organisatie. De laatste editie deden achtduizend mensen mee, hardlopers en wandelaars. Een marathon door het Friese landschap, dat was het idee. Om het Sneekermeer heen. Het Mar, zoals we zeggen. Vandaar. Een marathon om een meer heen, dat bestaat eigenlijk niet. Je loopt steeds op hooguit vijftig meter van het water, over verharde en onverharde paden. Een heel mooie marathon, maar ook een mooie halve en wandeltocht. En ik probeer de cultuur er in te krijgen. Op zes, zeven punten langs het parkoers staan hier Friese bands. En ’s avonds nog een festival in Sneek.’
Bij de komende editie, juni volgend jaar, komt er op vrijdagavond ook nog een loop over 7,5 kilometer bij én een stadswandeling, ook weer met veel historie. Twee edities heeft de Mar-athon achter de rug, de tijd is rijp om groter te groeien. ‘Waarom, tja… Dat vragen mensen me wel, waarom ik zoveel doe. Ik vind het gewoon fantastisch, hartstikke leuk om te organiseren. Helemaal als het met sport én muziek te maken heeft. Ik vind het gewoon heerlijk om al die dingen te doen.’
Meer info over de Mara-athon of Inschrijven Mar-athon
Het volledige artikel is te lezen in Losse Veter magazine #14,en is hier na te bestellen