UITSLAGEN
FOTO’S Janke vd Schaaf
Statenloop Oenkerk met bijna duizend hardlopers/wandelaars aan de start.
Een mooier loopfeest had men in Oentsjerk niet kunnen wensen. Tien jaar lang organiseert Skewiel een wandel en hardloopevenement bij Heemstrastate. De doelstelling was iets extra’s te kunnen doen voor de bewoners. Maar belangrijk is ook dat de mensen meer gaan bewegen en zeker op jonge en oudere leeftijd. Verder moet er een ontspannen sfeer zijn en de noodzaak niet moet zijn om te presteren om een prijs te winnen.
Ieder jaar komen er meer deelnemers, vorig jaar een dipje omdat de volgende dag Leeuwarden in hetzelfde weekend de Loop Leeuwarden organiseerde. En een keer was regende het de gehele dag, wat wandelaars liever niet op hun body willen hebben, maar hardlopers vinden dit niet erg. De organisatie werkt alle tien jaar nauw samen met de SV Friesland, de actiefste hardloopvereniging in het Noorden die zeker in de maand mei veel lopen organiseert zelf en met anderen. Zij zorgen voor propaganda en nemen een vast aantal lopers mee die geen loop willen missen. Ze streven er naar om zo goedkoop mogelijk te organiseren en bouillon, thee, vruchtendrank en fruit na de finish. Deze richten ze zo in dat de deelnemers er na de loop even kunnen uitrusten en napraten met hun medelopers. Het sociale contact is heel belangrijk bij deze lopen en aandacht voor de oudere lopers.
Zo hanteren zij de leeftijdsklasse 60+ waar wekelijks vele tientallen van meelopen veel zijn met pensioen en verlengen hun leven met het hardloopplezier. Jildert Andringa één van de boegbeelden van de organisatie schoot om 11.00 uur meer dan 350 deelnemers weg. Ze konden kiezen uit 30-21.1-16 of 10 km. En ook was er nog een 5 km route uitgezet. De 30 km lopers bleven 35 seconden staan na het schot, ze dachten dat dit schot niet voor hun was bedoeld. Ze mogen deze 35 seconden van hun finishtijd aftrekken. Astrid Zijlstra met assistentie van Hennie Boonstra zorgden er voor dat al de tijden en nummers werden genoteerd, de uitslag komt op de site www.svfriesland.nl De foto’s gemaakt door Djurre Johannes v.d.Schaaf stonden dezelfde middag op deze site.
Vol lof waren de lopers over de schitterende route, goed aangegeven en verzorging onderweg met banaan, heel goed in te nemen en gezond. Fietsers voorop en 10 talle verkeersregelaars op de route en bij de parkeergelegenheid. De Sporthal was afgehuurd voor het douchen. Bij de start en finish was muziek van DJ Chris maar ook van een koor en demonstraties van een sportcentrum. Chris verzorgde voor hen ook het geluid.
Veel lopers zijn in training voor de Slachte, komende woensdag een mooie loop in Wijnjewoude over 10 Engelse mijlen en zaterdag de Langstestraatloop van Nederland over de kareastieke Oudebildtdijk. Op de site www.hardlopendnederland.nl staan al deze lopen en gegevens vermeld.
Uitslagen.
30 km: 1e Jacob v.d.Leij Leeuwarden 2.04.07 2e Harry Jorritsma Sneek 2.08.04 3e Teade Rispens Heerenveen 2.08.18 4e Erik Bakker Oosterbierum 2.10.08 5e Huib/Jan Imbens Wirdum 2.10.45
Vrouwen: 1e Andrea Hofstra Bolsward 2.28.03 2e Marijke de Jong Wolsum 2.54.55 3e Fokje Lutgendorff 2.56.07 4e Klaske Veenstra Franeker 2.58.15 5e Klaske v.Lunzen Leeuwarden 2.58.39
21.1 km: 1e Johannes Postma Leeuwarden 1.21.58 2e Klaas/Jan Elzinga Amsterdam 1.29.07 3e Hielke Nienhuis Lekkum 1.31.59 4e Erwin v.Heerde Dokkum 1.34.40 5e Gerrit Gildemacher Leeuwarden 1.35.08
Vrouwen: 1e Jacinta Fancel Leeuwarden 1.33.52 2e Corine Visser Leeuwarden 1.45.43 3e Tabitha Dijkman Leeuwarden 1.46.58 4e Minke Kooistra Dokkum 1.53.21 5e Margré Mulder Tytsjerk 1.56.19
16.1 km: 1e Jan/Piet Baarsma Leeuwarden 1.07.02 2e Chris Douwsma Harlingen 1.09.02 3e Theo Borawitz Leeuwarden 1.11.14 4e Otto de Boer Leeuwarden 1.12.42 5e Henk Muller Berltsum 1.15.05
Vrouwen: 1e Rona Aal Drachten 1.09.11 2e Anita v.d.Wal Harlingen 1.23.01 3e Grietje Overmars Emmeloord 1.25.47 4e Janneke Wittebol Hurdegaryp 1.26.15 5e Silke Visser Hurdegaryp 1.30.27 6e Kim Keidel Leeuwarden 1.30.30
10 km: 1e Herman Regnerus Marrum 37.53 2e Simon Regnerus Marrum 39.31 3e Henk Gjaltema Drachten 40.38 4e Henk v.d.Meer Gorredijk 41.55 5e Erwin v.Dalen Drachten 43.36
Vrouwen: 1e Minke v.d.Meer Gorredijk 43.57 2e Saskia v.d.Draai Dokkum 48.29 3e Karin Danhof Irnsum 49.20 4e Saakje Regnerus Broeksterwoude 49.40 5e Janna v.d.Wal Oudega 50.29
5 km: 1e Menno Mud Tytsjerk 17.46 2e Jaap Bijlstra Dokkum 19.44 3e Folkert Visser Burgum 19.46 4e Marco Kingma Kollumerpomp 19.54 5e Cor Visser Giekerk 20.43
Vrouwen: 1e Roos Boerma Garyp 25.19 2e Elisabeth Boerma Garyp 26.14 3e Nynke Anna Jullens Oentsjerk 26.58 4e Lieneke Luyt Hurdegaryp 27.11 5e Gerda Elzinga Munein 27.47
Over Staten, een zandrug, lopen en een sage
Frank Klasen
Staten en Skewiel
Van de vijf Staten die ooit in en rond Oentsjerk hebben gestaan zijn er slechts een tweetal bewaard (Stania en Unia State) gebleven. Daarvan is de Stania State wel de bekendste. De overige drie (Heemstra State, Andinga Huis en Eijsinga State) leven nog voort in straatnamen, enz. Daarmee is de Skewiel Statenloop voor een deel verklaard. Maar wat is nou Skewiel? Het kostte moeite dat te weten te komen. Gelukkig, eindelijk wist iemand mij te vertellen dat het een (oud) Fries woord is dat helpen betekent. Later werd dat nog aangevuld met “helpen oplossingen zoeken voor medische problemen/ongemakken”.
Trynwälde
Oentsjerk is een van de dorpen gelegen op/in De Trynwâlden, een zandrug ten noordoosten van Leeuwarden. De Trynwâlden staat garant voor een prachtige omgeving, met veel bebossing, mooie bomenrijke lanen en aangelegde parken. Dus een schitterende omgeving voor een mooi (hard)loop parcours.
Sage
Trynwâlden is afgeleid van Tryntsje wâlden, naar Tryntsje (Catharina), een rijke vrouw, die zeven boerderijen en zeven zonen zou hebben gehad. Elk van die zonen zou na haar dood een van de boerderijen hebben geërfd en op deze locatie een dorp hebben gesticht. Zo zou de oudste, genaamd Alde, Aldtsjerk hebben gesticht. Haar andere zonen –Oene, Reade, Wynse, Gyke, Rypke en Tyte – zouden Oentjserk, Readtsjerk, Wyns, Gytsjerk, Ryptsjerk en Tytsjerk hebben gesticht, althans volgens een sage (Bron: Wikipedia, de vrije encyclopedie).
Twijfel
Op weg naar Oentsjerk was ik benieuwd wat ik van dit alles zou terug vinden tijdens het lopen. Ik twijfelde over of 16,6 of 21 km. Zelfs op het moment dat ik de pen in de hand had om mij in te schrijven wist ik nog steeds niet wat ik zou gaan doen. Ik keek even met een schuin oog naar de ingevulde formulieren van mijn buren en zag dat 21 km omcirkeld was. Ik schatte beiden op waarde in en dacht bij mij zelf: “als zij een halve marathon kunnen lopen, dan kan ik dat ook”. En aldus geschiedde.
Lopen
De start is, zoals altijd, een wat zoeken naar een plekje; getrappel van een paar “zenuwenlijders”, wat nerveus gelach, een laatste raadgeving die niemand zal opvolgen en tenslotte het sein. Daarna zet de meute zich in beweging. Het weer werkt mee, een graad of 15, het is bewolkt en niet te veel wind. Maar na zo’n 500 meter had ik al spijt van mijn keuze voor de 21 km. Dit wordt “a hell of a job”. De benen krijg ik maar moeizaam rond. Ik pijnig me suf waar het aan kan liggen. Het ging de laatste tijd juist zo goed. Te veel, te weinig getraind? Nog 20 km, waar ben ik aan begonnen. Ik vind een groepje waar ik me bij kan aansluiten. Gezapig “strompelen” we naast en achter elkaar voort. Af en toe waag ik een blik op zij, maar ook daar put ik geen moed uit. Zij keuvelen over van alles en nog wat. Ik kijk maar niet op mijn “horloge”, want ik wil niet weten hoeveel minuten ik over een kilometer dreig te gaan doen. Ik schat een trage, tot zeer trage duurloop. Is lopen wel leuk? Ik betwijfel het. Terug keren vind ik geen optie. Hopelijk kan ik de afstand inkorten. Ik hijg als een molenpaard en ben niet vooruit te branden. Waarom ik, waarom vandaag, waarom nu? Ik pieker me suf, maar blijf het antwoord schuldig. Gelukkig zijn er geen meelopers uit mijn eigen loopgroep. Want dan zou mij na afloop alleen maar een z.g. medelijden ten deel vallen. En als ik ergens niet op zit te wachten is spot en leedvermaak van mijn “vrienden” uit Sneek over mijn ellende. Sterk zijn ze in het mee leven, in jouw wel en vooral in ’t wee. Ze weten je te vinden hoor als je een off-day hebt. Ach, wat maakt het uit, tenslotte weet ik maar al te goed hoe het werkt, want ook ik kan me niet altijd stil houden. Ik ga me concentreren op de omgeving. Dat helpt. Mijn chagrijnigheid verdwijnt langzaam maar zeker. Ik zie vrolijke gezichten om mij heen, ik hoor hier en daar wat aanmoedigingen van toeschouwers. De zon komt te voorschijn, zij het wat aarzelend en de temperatuur loopt op. Ik vergeet mijn eigen sores. En bij het 5 kilometer punt voel ik me een stuk beter; ik neem een slok water en probeer mijn tempo wat op te voeren. Het lukt!! Ik laat de “keuvelaars” maar aanmodderen, ik ga er van door. Af en toe haal ik iemand in. Ik moet erkennen: “dat geeft een kick”, en dat heb ik nodig vandaag. Een paar kilometer verderop ben ik alles weer vergeten als ik aansluiting heb gevonden bij een tweetal collegae; het loopt weer, het normale ritme is weer terug. Wat ziet de wereld er dan toch prachtig uit en wat is lopen leuk! Vrolijk fluitend vervolg ik mijn weg. Het coulisselandschap bekoort, overzichtelijke weilandjes omgeven door boom- en struikwallen, bieden prachtige beelden. Paarden, koeien, schapen grazen zonder op of om te kijken. Boerderijen die verspreid door het landschap ogenschijnlijk willekeurig ergens zijn neer gezet. Bosjes ontnemen hier en daar het ver gezicht. Wij lopers denderen voort. Rode, bezwete koppen. De meesten hebben nauwelijks oog voor de omgeving. Aanvankelijk in noordelijk richting en als we afbuigen naar het oosten dan zie ik aan mijn linkerhand het landschap langzaam overgaan naar de weilanden, naar de eindeloze vergezichten, kenmerkend voor het noorden van Friesland, terwijl aan de andere kant het beschutte karakteristieke landschap van de zandgronden zich nog handhaaft. Later, een aantal kilometers verder, loop ik gans alleen. En dat zal zo blijven tot de finish. Natuurlijk is er wind op deze vlakte en ik heb hem ook nog tegen. Ik heb het zwaar en ik probeer de saaiheid te verdrijven door te genieten van het geel van de boterbloemen, van het wit van het fluitenkruid, van een enkele haas die ik in het hoge gras opmerk. Ik moet me geweld aan doen om niet telkens op mijn calculator te kijken; ik besef wel dat ik heel wat kilometers moet afleggen. Ik nader Feanwâlden, eenmaal in het dorp buig ik direct weer af naar het westen. Het parcours voert mij door de weilanden; het fietspad waarop ik loop is aan beide zijden omgeven door de witte bloemenschermen van het fluitenkruid. Dat is geweldig mooi. Als ik een keer op mijn horloge kijk, zie ik dat nog een kleine negen kilometer voor de kiezen heb. Eenzaam, maar niet echt alleen, loop ik voort. Wat bezielt een mens om zich met dit mooie weer zo af te peigeren? Even later loop ik weer tussen de prachtige boomwallen en ruik ik de meidoorn. Dan ziet het loopleven er weer een stuk beter uit. De laatste 3 kilometer breken aan. Het gaat niet erg soepel meer. Het deert me niet, want de finish is binnen handbereik. Ik hoor al flarden van spreekstalmeester Jan Kooistra die de lopers de laatste tientallen meters met zijn welluidend stemgeluid over de finish lokt.
Als ik tenslotte de balans opmaak en mijn eigen geklokte tijd “oproep”, dan ben ik niet ontevreden: 1.54. 48. Ik kijk terug op een prachtige loop in een heel mooie omgeving.
Meeloper